Plućni edem kod psa: Stanje opasno po život, poznato kao "voda u plućima", traži momentalno lečenje
Prognoza kod kućnih ljubimaca sa edemom pluća je generalno loša: uprkos hitnoj intervenciji i intenzivnoj nezi, mnogi ne prežive
Sindrom akutnog respiratornog distresa, poznatiji kao plućni edem ili voda u plućima je teško stanje opasno po život ljubimca. Nastaje kad se tečnost nakuplja u vazdušnim mehurićima pluća – alveolama – čime se otežava disanje. Ovaj proces ometa razmenu gasova i može da izazove respiratornu insuficijenciju.
Rano prepoznavanje znakova vode u plućima i blagovremeno lečenje su ključni za oporavak kućnog ljubimca.
Šta uzrokuje pojavu vode u plućima ljubimca
Edem pluća može da bude akutan (počinje iznenada) ili hroničan (sporiji, javlja se s vremenom). U slučaju akutnog oblika potrebna je hitna medicinska pomoć, jer se javlja iznenadna respiratorna insuficijencija, odnosno prestanak disanja koje se brzo odvija i zahteva momentalnu medicinsku intervenciju.
Uobičajeni uzroci edema pluća kod kućnih ljubimaca su traume - saobraćajna nesreća, udisanje dima i drugih štetnih supstanci, teške infekcije i alergijske reakcije. Tada dolazi do "poplave" alveola koja uzrokuje nemogućnost dotoka kiseonika u krvotok i nesposobnost organizma da izbaci nakupljeni ugljen-dioksid.
Koliko će trajati ovo teško stanje, zavisi od osnovnog uzroka, ozbiljnosti stanja i brzine pristupanja lečenju. Ovaj problem napreduje u periodu od nekoliko sati do dana: ako ljubimac dobije brzu i jaku medicinsku intervenciju, akutna faza će trajati nekoliko dana. Prognoza kod kućnih ljubimaca je generalno loša i mnogi ne prežive uprkos intenzivnoj nezi.
Period oporavka ljubimaca koji prežive traje nekoliko nedelja ili meseci tokom kojih im je potrebna stalna medicinska podrška i praćenje - terapija kiseonikom, mehanička ventilacija i rešavanje osnovnog uzroka pojave vode u plućima.
Simptomi i dijagnostikovanje vode u plućima ljubimca
Najvažniji simptomi plućnog edema kod ljubimca su: otežano disanje, ubrzani udisaji, cijanoza (plavičasta boja desni ili jezika) i letargija. Rano otkrivanje i hitna veterinarska intervenija su od vitalnog značaja, jer se ovo stanje brzo pogoršava bez blagovremenog lečenja.
Dijagnostikovanje obično uključuje rendgenske snimke grudnog koša za procenu stanja pluća, testove krvi za procenu nivoa kiseonika i detaljan fizički pregled.
Opcije lečenja vode u plućima kod ljubimca
Lečenje plućnog edema kod kućnih ljubimaca podrazumeva davanje kiseonika za pomoć pri disanju, terapiju tečnošću za održavanje krvnog pritiska i hidratacije i davanje antibiotika ukoliko postoji infekcija. CIlj ovih tretmana je da omoguće odnosno olakšaju disanje i utiču na saniranje osnovnog uzroka plućnog edema.
Terapija kiseonikom je ključna u lečenju, jer utiče na povećanje količine kiseonika u krvi ljubimca. Ova terapija je korisna za stabilizovanje stanja ljubimca, smanjenje naprezanja pluća i poboljšanje ukupne oksigenacije. U slučaju da ljubimac ne reaguje na ovu terapiju, potrebno je staviti ga na aparat sa veštačkim disanjem kako bi se rasteretila pluća.
Oporavak i prognoza za ljubimca sa vodom u plućima
Oporavak od plućnog edema kod kućnog ljubimca često je dugotrajan i ozbiljan. Osim intenzivne nege i praćenja kvaliteta disanja, uključujući terapiju kiseonikom i mehaničku ventilaciju, veterinar će kontinuirano procenjivati respiratornu funkciju, nivo kiseonika u krvi i druge vitalne parametre. Pored respiratorne podrške, ljubimcu će možda biti potrebni lekovi za smanjenje bola, upala i infekcija, uz davanje intravenskih tečnosti, podršku u ishrani i drugih terapija za stabilizovanje stanja.
Oporavak od plućnog edema obično je postepen: ljubimci pokazuju sporo, ali stabilno poboljšanje respiratorne funkcije i opšteg zdravlja. Naknadna nega ljubimca sastoji se od kontrolnih pregleda: dijagnostički testovi - rendgenski snimci i analiza krvi se ponavljaju da bi se procenila funkcija pluća i otkrile potencijalne komplikacije.
Prognoza za ljubimce sa vodom u plućima
Prognoza za ljubimce koji obole od plućnog edema varira i zavisi od osnovnog uzroka, obima oštećenja pluća i odgovora životinje, sveukupnog zdravstvenog stanja i uzrasta i pravovremenog lečenja. Ako je uzrok plućnog edema infekcija, trauma ili izlaganje toksinu koji se mogu uspešno lečiti, šanse za oporavak se poboljšavaju. Ali, ako je uzrok ozbiljniji ili ljubimac ima više istovremenih zdravstvenih problema, prognoza je diskutabilna.
Obim oštećenja pluća i odgovor ljubimca na lečenje utiču na ishod bolesti. Pravovremeno lečenje - rano otkrivanje i brz, agresivan tretman su ključni za poboljšanje prognoze. Mlađi ljubimci i životinje dobrog zdravlja imaju veće šanse za oporavak, dok stariji ljubimci i oni sa zdravstvenim problemima mogu da se suoče sa više izazova tokom oporavka.
Pojedini ljubimci mogu se potpuno oporaviti od plućnog edema, dok se drugi mogu suočiti sa dugoročnim posledicama, u vidu hroničnih respiratornih problema, smanjenog kapaciteta pluća i smanjene tolerancije na aktivnosti. Stalna veterinarska nega, uključujući kontrole i lečenje bilo kakvih hroničnih stanja, od suštinskog je značaja za poboljšanje i održanje najboljeg kvaliteta života ljubimcu koji se oporavlja od vode u plućima.
(Pawprintoxygen/Telegraf.rs)