Naučnici na pragu otkrića kako su slonovi dobili surle

Foto: Pixabay/Alexas_Fotos

Slonovi su životinje poznate po tome što imaju jake, spretne i fleksibilne surle, a čini se da su naučnici možda konačno otkrili kako su najveće kopnene životinje na Zemlji dobile svoje "harizmatične noseve".

Slonove surle su čudo evolucione biologije, kaže nauka. Surle mogu biti duže od 2 metra, imaju više od 40.000 pojedinačnih mišića i nervnih vlakana i u stanju su da podignu preko 270 kilograma tereta, ali isto tako spretno mogu da uzmu jedan kikiriki, piše Livescience.

Ekološki i biološki pritisci koji su doveli do rasta slonovski surli dugo su zbunjivali naučnike, ali nova studija, objavljena 28. novembra u časopisu eLife, otkriva da klimatske promene mogu da objasne deo ove misterije.

Foto: Pixabay/PublicDomainPicture

Surle slonova nisu mogle da se fosilizuju

1:12

0:15

Razumevanje razvoja slonovskih surli oduvek predstavlja izazov, jer meka tkiva surle, mišići i koža, ne mogu dobro da se fosilizuju, što otežava pronalaženje direktnih dokaza o ranim oblicima noseva i njuški. Mnoge životinje sa dugim nosom imaju dugačke donje vilice, objašnjavaju naučnici. Ali, nosevi se skraćuju nakon koevolucije, iako je ta veza donekle nejasna.

U novoj studiji, istraživači su uporedili tri velike porodice sisara sličnih slonima u severnoj Kini, koje su postojale pre oko 11 do 20 miliona godina, istražujući kako se fiziologija ovih grupa razlikovala u zavisnosti od njihovih strategija hranjenja i ekosistema. Grupe su uključivale Amebelodontidae, Choerolophodontidae i Gomphotheriidae - tri različite loze gomfoterijuma, izumrlih predaka slonova. Glavni autor studije Čunkiao Li, istraživačica sa Univerziteta Kineske akademije nauka, rekao je da su ovi drevni sisari bili od posebnog značaja, jer su svi imali duge, ali "diferencirane" donje čeljusti, pa se može zaključiti kako je to uticalo na dalju evoluciju koja je "proizvela" današnje slonove.

Foto: Pixabay/Alexas_Fotos

Evolucija surle kod dalekih predaka slonova

Naučni tim je analizirao zubnu gleđ ove tri vrste predaka slonova kako bi pronašao nove tragove o njihovim navikama u ishrani i okruženju u kome su živeli. Otkrili su da su Choerolphontidae živeli u relativno zatvorenim sredinama kao što su šume, dok su se Amebelodontidae proširile na otvorenija staništa, kao što su travnjaci. Gomphotheriidae su živeli u staništima koja su bila između šuma i travnjaka.

Naučnici su kombinovali te nalaze sa matematičkim simulacijama kretanja čeljusti ove tri izumrle vrste.

"Choerolophodon je živeo u gustim šumama gde je bilo mnogo biljaka sa širokim granama koje su rasle horizontalno", rekao je koautor studije Ši-Či Vang, profesor u Laboratoriji za evoluciju kičmenjaka i poreklo čoveka pri Kineskoj akademiji nauka.

Njegove čeljusti su bile prilagođene vršenju pritiska u pravcima gore i dole, a ne napred ili nazad, i sekle su horizontalno postavljene grane da bi jeli lišće. Istraživači smatraju da su njihove surle bile primitivne i neefikasne. Međutim, čeljusti Gomphotheriida i Amebelodontidae, koje su živele u otvorenijim staništima, bile su prilagođenije sečenju vertikalno rastućih biljaka poput bilja i trava sa mekim stabljikom. Nosna oblast njihovih lobanja više je podsećala na moderne slonove, što govori o tome da su n jihove surle mogle da se savijaju ili hvataju hranu koju su potom usmeravali u usta.

"Znamo da se čitavo paleo okruženje promenilo [tokom ovog vremena] od toplog i vlažnog do hladnijeg, suvog i otvorenog okruženja", rekla je Li. "U to vreme "rani slonovi" počeli su da koriste svoje dugačke surle da bi grabili travu. Ispaša na otvorenom možda je ubrzala evoluciju surle koju slonovi danas imaju i daje naznake o tome zašto šumske životinje poput tapira imaju produžene njuške, odnosno male surle koje ipak nisu toliko efikasne kao one kod slonova.

(Telegraf.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Ljubimci Telegraf zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.